Dit is een gastblog van Jeroen Stoop – directeur van Makelaarsland
Nu de hypotheekrenteaftrek afschaffen! Eenvoudige woorden van mensen die zich even in de schijnwerpers willen zetten zoals onze kersverse president van De Nederlandsche bank Knot. Uiteraard is een dergelijk statement een leuke introductie om jezelf direct tot een BN-er te maken, maar erg doordacht en chique is het niet.
Terug naar de realiteit: Directe afschaffing was een goed idee geweest in een sterk groeiende economie met oplopende huizenprijzen. Zweden is hier een goed voorbeeld van. Hier beperkte men 14 jaar geleden(1997) de renteaftrek. De woningmarkt klapte volledig in maar herstelde evenredig met de economische groei. Wat zijn de consequenties voor Nederland van een dergelijke maatregel in een economisch zware tijd?
“Er zal een soort kettingreactie ontstaan die uiteindelijk iedereen zwaar raakt”
Huizenprijzen donderen in elkaar
Mensen kunnen gemiddeld 30-50% minder lenen. Banken moeten namelijk een normering aanhouden welk deel van het inkomen aan woonlasten mag worden besteed. Als de woonlast veel hoger wordt zal er dus minder geleend kunnen worden. Daarbij komt ook nog het feit dat huizenkopers niet meer willen lenen dan haalbaar is om normaal te blijven leven.
Het minder kunnen lenen zal een direct effect hebben op de huizenprijzen met 25% – 40%.
Noodgedwongen blijven wonen
‘Verkoopmoetjes’ blijven uit
Door ziekte, scheiding, overlijden of baanverlies moet een woning vaak gedwongen verkocht worden. Iedereen met een hypotheek die hoger is dan het niveau na de ineenstorting blijft met een restschuld zitten en moet dus noodgedwongen blijven wonen of gaat failliet.
‘Funverkopers’ stromen niet door
Ik noem ze altijd de funverkopers. De groep in een bepaalde fase, die voor hun levensgenot naar een grotere woning gaan omdat ze gaan samenwonen, kinderen krijgen of gewoon verder willen naar een hoger woongenot. Ook zij blijven met een restschuld zitten als zij hun oude woning verkopen. De bank financiert deze restschuld niet dus blijft een verhuizing per definitie uit.
Oplopende werkeloosheid
In een jaar na de koop van een woning geeft de gemiddelde huizenkoper 7 keer zoveel uit als normaal aan verbouwing, stoffering, verhuizing, dienstverlening et cetera. Erg goed dus voor de economie. Als de woningmarkt stilvalt blijven deze uitgaven massaal uit, waardoor veel bedrijven in de problemen komen en over zullen gaan tot ontslagen.
Meer uitgaven en minder inkomsten door afschaffing
Het kabinet heeft weliswaar minder lasten door de afschaffing van de aftrek, maar zal er fors meer lasten bij krijgen door de uitkeringen in verband met de oplopende werkeloosheid en schuldsaneringen. Ook van het bedrijfsleven hoeft de overheid niet veel te verwachten. Daling van omzet zorgt voor minder btw-inkomsten en vennootschapsbelasting.
Als de afschaffing van de aftrek niet alleen voor de nieuwe kopers maar ook voor de huidige huizenbezitters gaat gelden dan wordt de situatie er nog veel slechter op. De hogere lasten zorgen dan dat 7 miljoen Nederlanders minder te besteden hebben aan andere uitgaven. Hierdoor wordt elke sector tot aan de groenteboer om de hoek direct geraakt.
Conclusie: De weg van de geleidelijkheid is de enige en juiste manier
Met bovenstaande wil ik aantonen dat de weg van de geleidelijkheid de enige en juist weg is. Er zijn al maatregelen genomen die voor inperking van de aftrek zorgen. Zo moet je de overwaarde van je oude huis verplicht in een nieuwe woning stoppen, mag je geen aflossingsvrije hypotheek afsluiten en houdt de aftrek na 30 jaar op.
“Laat elke inperking gepaard gaan met een stimulerende maatregel”
Laat ouders sparen voor de woning van hun kinderen
De overheid moet het inbrengen van eigen geld stimuleren. Vroeger was het zo dat er verplicht eigen geld moest worden ingebracht bij het kopen van een woning. Door fiscaal interessante mogelijkheden te creëren, waarbij ouders namens hun kinderen sparen voor hun huis, los je op lange termijn 2 problemen op zonder dat iemand schade lijdt. Minder aftrekmogelijkheden in de toekomst en geen tophypotheken meer.
Combineer de overdrachtsbelasting aan de inbreng van eigen geld
Men zou ook de overdrachtsbelasting kunnen combineren met de inbreng van eigen geld. Des te meer eigen geld des te minder overdrachtsbelasting.
Zie jij nog andere mogelijkheden? Laat dan een reactie achter!
Gastblogger
Laatste berichten van Gastblogger (toon alles)
- Gratis bestaat niet! - 6 april 2017
- Waarom Funda essentieel is en blijft voor de verkoop van een woning! - 14 maart 2017
- Wordt een huis met iDIN kopen heel normaal? - 9 maart 2017
Interessante aanname. Bij een financieringsbeperking van 30%-50% een daling in huizenprijzen van 25%-40%… Wat mij betreft nemen huizenprijzen dan evenredig af.
Verder ben ik absoluut voorstander voor directe en volledige afschaffing van de HRA. Inderdaad zullen huizenprijzen hierdoor gemiddeld minimaal 50% dalen. Maar is dat wel zo erg?
Wat mij betreft helemaal niet. Voor starters en komende generaties een verademing om eindelijk een huis te kopen op basis van een reële prijs. En eerlijk gezegd is het voor iedereen eigenlijk wel prettig.
De mensen die het huis als appeltje voor de dorst hebben gekocht hebben inderdaad pech. Maar een huis zou in beginsel al nooit als beleggingsobject gezien moeten worden.
Directe en volledige afschaffing van HRA is natuurlijk wel problematisch als deze afschaffing geheel op zichzelf zou staan. Dat zal niet werken. Nederland is direct failliet.
Directe en volledige afschaffing van HRA is alleen mogelijk bij gelijktijdige hervorming van de gehele woonmarkt en het fiscale stelsel.
Huursubsidie afschaffen, huurwaardeforfait weg, overdrachtbelasting omzetten naar een winstheffing bij verkoop, HRA geheel afschaffen, vlaktaks invoeren en inkomstenbelasting verlagen. Hierdoor neemt de koopkracht niet of minimaal af. Virtuele overwaarde is direct verdampt, de pijn is gek genoeg minimaal en we kunnen met elkaar weer vooruit zien. Geen rare financieringsconstructies meer, geen huizen kopen zonder inbreng van eigen vermogen, geen huizen kopen zonder afbetaling. Annuitair en verder niets. Een eerlijke hypotheekrente. Het kan allemaal best.
De prijs die je voor een woning hebt betaald, blijft de prijs die je voor een woning hebt betaald.
Halve maatregelen en geleidelijke beperkingen maken het stelsel onnodig complex.
Als je als politieke partij de grootste van NL wilt worden zul je NU keihard met de billen bloot moeten en progressief beleid gaan voeren.
Voor politici die achter de feiten aan blijven lopen en uitsluitend bezig zijn bestaande brandjes te blussen is geen plaats..
Er zijn, juist in deze tijden, zoveel kansen.. Het is jammer dat bijna niemand het lef heeft het probleem bij de ballen te pakken. De conclusie levert kiezers op in plaats van ze te verliezen.
Maar het is niet realistisch aan te nemen dat een enkele politieke partij het lef heeft het gehele systeem te hervormen. Juist door het huidige beleid te blijven voeren wordt het een self-fulfilling prophecy:
1. Onderpand neemt verder in waarde af -> 2. Banken zijn minder bereid financiering te geven -> 3. Huizenprijzen dalen (en weer terug naar 1)
Om te beginnen zou onze overheid eerst eens kunnen beginnen om de banken net zoveel maximaal te laten vragen aan hypotheekrente als men aan spaarente wil vergoeden !! 3 % rente vergoeding op uw spaargeld is 3 % maximale hypotheekrente vragen !! Na verloop van tijd zou men dan makelijk de hypotheekrente kunnes afschaffen en wordt wonen weer voor iedereen betaalbaar en worden banken weer maatschappelijk betrokken instellingen i.p.v. zakkenvullers.
Ik zou zeggen meteen doen !! Veplicht deze banken een normering in te stellen van max 3 % hypotheekrente !!.
Ja ja…de ouders sparen voor het huis van de kind(eren) en ook nog voor hun kleinkinderen zeker?!?!? Met zo’n opmerking schreeuw je dus: “ik ben makelaar en wil dat alles doorgaat zoals het nu gaat, ookal loopt het voor geen meter en is mijn kantoor bijna failliet!”.
Ik heb niet gedeeld in de winst van deze ENORME zeepbel en wens ook niet met het verlies geconfronteerd te worden.
En dat langzaam inperken werkt ook al niet. Kopers houden met vooruitziende blik rekening met de fiscale “eindconstructie” bij het doen van een bod….te beginnen met een 50 mille onder de WOZ (niet 50 mille onder de vraagprijs want dan ben je de nieuwe eigenaar).
Volgens mij is er nooit over “afschaffen” gesproken. “Beperken” wel. Hypotheekrenteaftrek zou een instrument moeten zijn om kopen aan de onderkant van de markt te stimuleren. Nu profiteren vooral de duurdere huiseigenaren. My 2 cents…
Beste Jeroen,
Ik denk dat de weg van de geleidelijkheid in dit geval niet kan. Er moet snel duidelijkheid komen.
Mijn mening :
– Volledige afschaffing van de hypotheekrente
– verlaging inkomstenbelasting schijven met nadere te bepalen percentage zodat iedereen op een bepaalde manier gecompenseerd zal worden
– verhoging van de huren
– handhaving in de sociale huursector (bij te veel verdienen doorstromen naar duurdere huur- of koopwoning)
Misschien een simplistische gedachte en er komen ongetwijfeld veel woningen “onder water” maar dit lijkt mij in een keer duidelijkheid.
Denk dat de banken ook niet “voor” zullen zijn want ze verliezen een groot stuk “onderpand”
Nu nog een sterke kerel in de politiek die het kan uitleggen !!
Groet Henk
Bovenstaand artikel raakt natuurlijk een paar heel belangrijke pijnpunten aan. Maar onderbouwing en aandacht voor de keerzijde ontbreekt. Dit artikel op
http://sargasso.nl/archief/2011/05/08/de-ongekende-stabiliteit-van-de-nederlandse-huizenmarkt/ gaat wel in op die keerzijde. Ik zou beide verhalen willen combineren en voor een zorgvuldige, langzame afbouw van hypotheekrenteaftrek willen pleiten, zonder dat de belastingen verhoogt worden. Invoering van een vlaktaks zou daarbij een goede maatregel kunnen zijn. Want kwetsbaar is het wel: http://www.nu.nl/politiek/2664142/cdaer-benoemt-kwetsbaarheid-in-hypotheekrenteaftrek.html