Selecteer een pagina

Jacques Monasch (PvdA) heeft afgelopen donderdag een voorstel ingebracht bij de Tweede Kamer om “korte metten te maken met de huisjesmelker”. Met een zespuntenplan wil hij een einde maken van, in zijn woorden gesteld, een schandalige vorm van uitbuiting en fraude. Maar willen we eigenlijk wel worden beschermd tegen de huisjesmelker? Wie is überhaupt de huisjesmelker en wat zullen de effecten zijn van het zespuntenplan.

Woonruimte zoeken

Als woningzoekende kan je gaan kopen of huren. In de huidige markt ligt kopen voor de hand maar door de aanscherping van de hypotheekverleningsvoorwaarden bij de banken, onzekerheid over de hypotheekrenteaftrek en verdere demotiverende maatregelen van de overheid is een koopwoning voor vele starters  buiten bereik gezet waarmee de woningmarkt op slot gaat. De andere overgebleven optie is dus huren. Sinds 1 januari 2011 zijn echter huishoudens met een inkomen boven de 33.000 euro uitgesloten voor een sociale huurwoning. Deze grens haalt een huishouden van een vuilnisman en vuilnisvrouw al.

Wat resteert een woningzoekende dan nog? Juist, een huurwoning volgens de liberale marktprijs. Op basis van de hoge vraag en het schrale aanbod varieert de prijs en het onderhoud. De huisjesmelker voorziet in deze vraag. Het succesvol functioneren van een huisjesmelker is daarmee verbonden aan het beleid van de overheid op de woningmarkt. Ongeacht de orzaak, is het een goed voornemen van de PvdA om het probleem tegen te gaan. Het is echter twijfelachtig of de nieuwe middelen uit dit zespuntenplan het huidige beleid op de woningmarkt kan corrigeren.  Hieronder zal het puntenplan puntsgewijs worden ontleed.

Punt 1: Definitie huisjesmelker

In het zespuntenplan dringt Jacques Monasch aan op een omschrijving van een huisjesmelker in het Wetboek van strafrecht. Donner (als jurist) heeft terecht dit voorstel getorpedeerd. Zo’n definitie zal de malafide verhuurders namelijk in de kaart spelen. Die zullen de beschrijving gaan hanteren als handleiding om ze dan te ontspringen.

Wie of wat is dan een huisjesmelker. De PvdA verwijst daarbij naar artikel 273f van het Wetboek (onder het kopje Mensenhandel) die bepaalt dat degene die “door misbruik van een kwetsbare positie” iemand uitbuit strafbaar is. De grote hamvraag hierbij is of het vragen van een marktconforme prijs misbruik is. Is iemand die minder dan een marktconforme prijs vraagt, ook geen dief van eigen portemonnee?

Punt 2: Wettelijk keurmerk

Het tweede punt bevat een voorstel om een wettelijk keurmerk instellen voor bemiddelingsbureaus. Dit is een goed voorstel. Het keurmerk moet wel strenge voorwaarden bevatten. Dit punt zal helaas weinig tot geen verandering geven in de huidige woningmarkt waar het aanbod al veel te klein is voor de grote vraag.

Punt 3: Verhuurverbod

De PvdA vindt dat verhuurders die de regels overtreden een verhuurverbod opgelegd moeten krijgen. De verhuurder dient dan de verhuur van panden te staken totdat er garanties zijn gegeven dat herhaling van de overtreding niet meer plaats zal vinden. Bijvoorbeeld door beheer uit handen te geven onder voorwaarden die de gemeente stelt. Hierbij is het de vraag wat de “overtreding” is. Bedoelen ze daarmee de brandveiligheid, onderhoud van het pand of de achterstallige OZB betaling? Dit  voorstel bij slecht verhuurderschap is daarbij een wassen neus. Iemand kan namelijk de panden overzetten naar een rechtspersoon die het beheer uitvoert waarbij hij nog steeds de huisjes kan blijven uitmelken.

Punt 4: Verkoopplicht

Wanneer het slecht verhuurderschap zich voortzet, wil de PvdA de woningen executoriaal laten verkopen. Wederom is het van belang om de definitie van slecht verhuurderschap duidelijk te omschrijven. En dan nog is onteigening een zeer zwaar middel. Er kunnen dus situaties ontstaan waarbij een vervelende huurder allerlei klachten indient bij de gemeente en de verhuurder plots te boek staat als slecht verhuurder. Zijn verhuurde woning kan dan (zelfs wanneer er helemaal geen hypotheek op rust) gedwongen worden verkocht.

Punt 5: Onteigening

Het punt over onteigening is nagenoeg gelijk aan het vorige. Momenteel is het al mogelijk om een woning te onteigenen. Omdat dit een zeer zwaar middel is, is de procedure volgens de wet Victor zeer zorgvuldig en daarmee langdurig. Tegenwoordig is het echter de trend om zorgvuldigheid opzij te schuiven en gelijk door te stomen. (zie ook de Crisis- en Herstelwet). Net als punt 4 is onteigening of gedwongen verkoop een zeer zwaar middel die met versoepeling van de wetgeving misbruik in de hand kan spelen.

Punt 6: Intrekken hypotheek

Het laatste punt van het zespuntenplan heeft betrekking op de hypotheekverstrekking en de Nationale Hypotheek Garantie. Voor het eerst spreekt de PvdA daarbij over “criminele activiteiten” waarbij de hypotheekverstrekking aan huisjesmelker als economisch delict kan worden gezien. Als jij een hypotheek afsluit heb je een afspraak met de bank. De bank leent jou geld en jij betaald netjes elke maand de rente met volledige aflossing aan het einde van de looptijd. Als jij voldoet aan die eis kan het toch niet zo zijn dat om een totaal andere reden je hypotheek word ingetrokken? Wederom een vreemd middel om “huisjesmelkers” tegen te gaan.

Slot

Door oorzaak en gevolg is er een omvangrijke groep verhuurders ontstaan op de liberale huurmarkt. Met de grote vraag en het schrale aanbod, is het aantal panden bij één verhuurder gegroeid. Door marktconforme prijzen te hanteren, krijgt hij al snel het predikaat “huisjesmelker”. Daar is niets mis mee. Juist door enkele rotte appels is er echter een negatieve lading overheen gekomen. Zie bijvoorbeeld de Utrechtse Chang. Zij hanteert haar eigen regels in afwijking van het huurrecht, doet geen onderhoud, heeft levensgevaarlijke situaties in haar panden en licht huurders op met bedrog over het aanbod en voorwaarden.

Het lijkt mij voor de hand liggend dat de PvdA eigenlijk deze overtredingen wil tegen gaan. Dit doe je niet door de functie van de overtreder te bestempelen als ongewenst. Zo benadeel je een zeer grote groep mensen die niets hebben te maken met de klachten en overtredingen. Donner heeft dan ook terecht het zespuntenplan afgewezen met een tegenvoorstel om de bestaande wetgeving beter te hanteren tegen de overtredingen.

De overheid moet dus geen algeheel verbod nastreven van een groep die zij zelf hebben gevormd met hun falende beleid op de woningmarkt. Pak de oorzaak aan en niet het gevolg. Creëer geen huisjesmelkerverbod maar een huisjesmelkeroverbod!

The following two tabs change content below.
Projectjurist bij gebiedsontwikkelingen en woningbouw op het gebied van zowel bestuursrecht als privaatrecht. Martha wordt als juridisch adviseur gedetacheerd bij overheidsinstellingen met name gemeenten. Bij gebiedsontwikkelingen adviseert zij op het gebied van aanbestedingsrecht, vergunningstrajecten en aanverwante rechtsgebieden zoals de telecommunicatiewet en tracewet.

Laatste berichten van Martha Pasterkamp (toon alles)

Google+